Bijhouwerprijs
Met de toekenning van de Bijhouwerprijs wordt een bijzondere en hoogwaardige verdienste op het gebied van de tuin- en landschapsarchitectuur beloond en daarmee onder de aandacht van een groter publiek gebracht. Prijswinnaars kunnen individuen zijn die een bijzondere betekenis hebben of hebben gehad voor het vakgebied, adviesbureaus of hoveniersbedrijven die zich onderscheiden door een bijzonder oeuvre, maar ook diensten of afdelingen van overheidsorganisaties die hun verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van het landschap of de stedelijke buitenruimte op hoog niveau hebben ingevuld.
De Bijhouwerprijs, waaraan een geldbedrag van € 25.000,– en een wisselbokaal is verbonden, wordt eens in de drie jaar uitgereikt. De prijswinnaar besteedt het bedrag aan een project, activiteit of evenement dat een relatie vertoont met het gelauwerde werk. Dat kan verschillende vormen aannemen: een tentoonstelling, een publicatie, een presentatie, een debat of iets vergelijkbaars.
Toegekende prijzen
- 2023:
- De Bijhouwerprijs 2023 is uitgereikt aan Paul Achterberg.
- Paul ontvangt de Bijhouwerprijs vanwege zijn brede oeuvre en het getoonde vakmanschap. Zijn ontwerpen kenmerken zich door een bescheiden, soms sobere, maar zeer heldere en krachtige vormgeving. Voor Paul is integraal ontwerpen door de schalen heen, samen met verschillende ontwerpdisciplines vanzelfsprekend. Paul is mede-oprichter en decennialang partner van Atelier Quadrat, maar is ook zichtbaar geweest in het vakdebat, maatschappelijk betrokken in verschillende welstandscommissies en Q-teams, en daarnaast inspirerend docent. Paul Achterberg heeft met het prijsgeld van de Bijhouwerprijs het “Jan Achterberg Fonds” opgericht. Het fonds is ondergebracht bij en zal worden beheerd door het Utrechts Landschap. Met de middelen van het fonds worden bomen aangeplant.
- Paul Achterberg (foto Stichting NHBos)
- 2020:
- De Bijhouwerprijs 2020 is uitgereikt aan Yttje Feddes.
Yttje is als landschapsarchitect op veel verschillende manieren actief (geweest): als Rijksadviseur op nationaal niveau, als ontwerper van statuur op alle schalen, als kundig partner in vele samenwerkingsverbanden, als mede–partner van een succesvol ontwerpbureau, als scherpe deelnemer aan jury’s en kwaliteitsteams, en als inspirerend docent en begeleider voor de nieuwe generatie landschapsarchitecten. Haar zichtbaarheid in het vakdebat in de vorm van advies, lezing of publicatie en duidelijke affiniteit met het overdragen van kennis aan studenten zijn aspecten van haar praktijk die dicht bij de kernwaarden van de Stichting NHBos liggen.
Yttje Feddes heeft de Bijhouwerprijs gebruikt voor de uitgave van het boek ‘Vakvrouwen’. 
- Yttje Feddes (foto Stichting NHBos)
- De Bijhouwerprijs 2020 is uitgereikt aan Yttje Feddes.
- 2017:
- De Bijhouwerprijs 2017 is uitgereikt aan de Programmadirectie Ruimte voor de Rivier van Rijkswaterstaat, in deze vertegenwoordigd door Ingwer de Boer, Cor Beekmans en Regina Havinga. Het grote werk aan de herprofilering van de Waal, de Rijn en de IJssel, dat is uitgevoerd op basis van de Planologische Kernbeslissing uit 2006, nadert voltooiing, aanleiding voor het kiezen van dit moment voor het toekennen van de prijs. De bevordering van de ruimtelijke kwaliteit van het rivierengebied heeft, verspreid langs de rivieren, vorm gekregen in 30 verschillende projecten, waarvan 29 opgeleverd. Aangestuurd door de Programmadirectie Ruimte voor de Rivier en de Cluster Ruimtelijke Kwaliteit hebben vele landschapsarchitecten, zowel ambtelijk als particulier, in een context van civiel-techniek, rivierbeheer en natuurontwikkeling hun meest dienstbare, maatschappelijke gezicht laten zien. De aanpak van Ruimte voor de Rivier heeft eraan bijgedragen dat het vakgebied zich volwaardig kan mengen in de grote ruimtelijke opgaven die met klimaatadaptatie samenhangen. De laureaat heeft de Bijhouwerprijs besteed aan een korte film waarin de nieuw gerealiseerde landschappelijke schoonheid langs de grote rivieren wordt belicht.
- Regina Havinga, Ingwer de Boer, Cor Beekmans ontvangen prijs van Eric Luyten (foto: Guy Ackermans)
- 2014:
- Meto Vroom, emeritus hoogleraar Landschapsarchitectuur van Wageningen Universiteit, ontving de prijs in 2014. Met deze toekenning is de decennialange inzet van Vroom voor de wetenschappelijke, methodologische aspecten van het vak in de context van de ruimtelijke ordening, de landinrichting en de waterstaat erkend. Zijn missie was de vergroting van de maatschappelijk relevantie, de ruimtelijke impact en de inhoudelijke verifieerbaarheid van de vakbeoefening. Tijdens zijn hoogleraarschap zijn honderden landschapsarchitecten opgeleid en groeide de beroepsgroep uit van een kleine ambachtelijke kring tot een volwaardige, dienstbare en gedifferentieerde discipline. Na zijn emeritaat zette Vroom zijn werk voort: hij bracht diverse vakpublicaties uit en was, dankzij zijn internationale netwerk, de drijvende kracht achter de totstandkoming van de jaarboekenreeks Landscape Architecture Europe. Meto Vroom besteedde de Bijhouwerprijs aan de publicatie van ‘Leren kijken’, een persoonlijke bespiegeling op het Wageningse onderwijs en onderzoek in de tuin- en landschapsarchitectuur. Voorafgaand aan de prijsuitreiking sprak kunsthistorica Marinke Steenhuis de Bijhouwerlezing uit.
Meto en Emmelina Vroom (foto: Fréderique Charbon)
- Meto Vroom, emeritus hoogleraar Landschapsarchitectuur van Wageningen Universiteit, ontving de prijs in 2014. Met deze toekenning is de decennialange inzet van Vroom voor de wetenschappelijke, methodologische aspecten van het vak in de context van de ruimtelijke ordening, de landinrichting en de waterstaat erkend. Zijn missie was de vergroting van de maatschappelijk relevantie, de ruimtelijke impact en de inhoudelijke verifieerbaarheid van de vakbeoefening. Tijdens zijn hoogleraarschap zijn honderden landschapsarchitecten opgeleid en groeide de beroepsgroep uit van een kleine ambachtelijke kring tot een volwaardige, dienstbare en gedifferentieerde discipline. Na zijn emeritaat zette Vroom zijn werk voort: hij bracht diverse vakpublicaties uit en was, dankzij zijn internationale netwerk, de drijvende kracht achter de totstandkoming van de jaarboekenreeks Landscape Architecture Europe. Meto Vroom besteedde de Bijhouwerprijs aan de publicatie van ‘Leren kijken’, een persoonlijke bespiegeling op het Wageningse onderwijs en onderzoek in de tuin- en landschapsarchitectuur. Voorafgaand aan de prijsuitreiking sprak kunsthistorica Marinke Steenhuis de Bijhouwerlezing uit.
- 2011:
- De derde Bijhouwerprijs ging naar de landschapsarchitecten van het gemeentelijk Ingenieursbureau Den Haag. Al meer dan twintig jaar werken de gemeentelijke ontwerpers aan de structurele verbetering van de ruimtelijke kwaliteit van de Haagse buitenruimte. Op consistente, integrale en beheerste wijze wordt vormgegeven aan de herinrichting van parken, grachten, straten en pleinen, de dragers van het stedelijke samenleven. De toekenning van de prijs onderstreept hoe belangrijk het is dat de ontwikkeling van de stedelijke buitenruimte als publieke zaak wordt herkend en op lokaal niveau adequaat wordt behartigd. De gemeente Den Haag heeft gedurende lange tijd de condities weten te creëren waaronder goed opgeleide en goed ingewerkte landschapsontwerpers loyaal en in relatieve anonimiteit aan hun projecten konden werken.
Gemeentelijk Ingenieursbureau Den Haag
- De derde Bijhouwerprijs ging naar de landschapsarchitecten van het gemeentelijk Ingenieursbureau Den Haag. Al meer dan twintig jaar werken de gemeentelijke ontwerpers aan de structurele verbetering van de ruimtelijke kwaliteit van de Haagse buitenruimte. Op consistente, integrale en beheerste wijze wordt vormgegeven aan de herinrichting van parken, grachten, straten en pleinen, de dragers van het stedelijke samenleven. De toekenning van de prijs onderstreept hoe belangrijk het is dat de ontwikkeling van de stedelijke buitenruimte als publieke zaak wordt herkend en op lokaal niveau adequaat wordt behartigd. De gemeente Den Haag heeft gedurende lange tijd de condities weten te creëren waaronder goed opgeleide en goed ingewerkte landschapsontwerpers loyaal en in relatieve anonimiteit aan hun projecten konden werken.
- 2008:
- WEST 8 Urban Design and Landscape Architecture uit Rotterdam is sinds de oprichting in 1987 van onschatbare waarde geweest voor de Nederlandse vakbeoefening. Het bureau heeft er met zijn hoogwaardige internationale oeuvre, manifestaties en publicaties aan bijgedragen dat de landschapsarchitectuur de afgelopen decennia een sterke, herkenbare positie heeft verworven ten opzichte van de architectuur en de stedenbouwkunde. De prijs is daarnaast een blijk van erkenning voor de activiteiten die de partners van het bureau, Adriaan Geuze in het bijzonder, in de sfeer van de beïnvloeding van het ruimtelijk beleid en het oprakelen van het publieke debat op het vlak van stadsontwikkeling en landschapsbescherming hebben ontplooid.
De laureaat West 8
- WEST 8 Urban Design and Landscape Architecture uit Rotterdam is sinds de oprichting in 1987 van onschatbare waarde geweest voor de Nederlandse vakbeoefening. Het bureau heeft er met zijn hoogwaardige internationale oeuvre, manifestaties en publicaties aan bijgedragen dat de landschapsarchitectuur de afgelopen decennia een sterke, herkenbare positie heeft verworven ten opzichte van de architectuur en de stedenbouwkunde. De prijs is daarnaast een blijk van erkenning voor de activiteiten die de partners van het bureau, Adriaan Geuze in het bijzonder, in de sfeer van de beïnvloeding van het ruimtelijk beleid en het oprakelen van het publieke debat op het vlak van stadsontwikkeling en landschapsbescherming hebben ontplooid.
- 2006:
- Landschapsarchitect Michael van Gessel ontving de eerste Bijhouwerprijs. Van Gessel, die lange tijd werkte bij bureau Bakker en Bleeker (thans B+B), opereert sinds een aantal jaren zelfstandig in een netwerk van ontwerpers en adviseurs. De afgelopen decennia realiseerde Van Gessel een groot aantal projecten van uitmuntende kwaliteit. Tevens was hij betrokken bij nationale en internationale initiatieven op het gebied van de landschapsarchitectuur.
De laureaat Michael van Gessel